Od jakiegoś czasu myślę o zamontowaniu małego wiatraka na działce, bo nie mam tam dostępu do prądu. Taki wiatrak mógłby mi pomóc w oświetleniu czy ładowaniu drobnych urządzeń, jak telefon czy latarka. Zastanawiam się tylko, który typ będzie najlepszy – pionowy czy poziomy? Każdy z nich ma swoje plusy i minusy, a efektywność też jest różna w zależności od siły wiatru.
Wiatraki Poziome – Najlepsze na Otwarte Przestrzenie
Wiatraki poziome, czyli te z dużymi, śmigłowymi łopatami (HAWT – Horizontal Axis Wind Turbine), są najczęściej spotykane. Znajdują się na otwartych przestrzeniach, takich jak pola, gdzie mogą korzystać z mocnych, równych wiatrów. Są znane z wysokiej efektywności – dobrze działają tam, gdzie wiatr wieje stale i z dużą siłą.
Efektywność: Wiatraki poziome mają wyższą sprawność przy dobrych warunkach wietrznych – w optymalnych warunkach ich efektywność wynosi nawet 40-50%, co oznacza, że potrafią przekształcić niemal połowę energii kinetycznej wiatru w energię elektryczną. Jest to wyraźnie więcej niż wiatraki pionowe.
Kiedy wybierać: Wiatrak poziomy najlepiej działa przy wietrze o prędkości powyżej 5 m/s (18 km/h). Jeśli na Twojej działce często wieje z taką lub wyższą prędkością, to pozioma turbina będzie efektywniejszym wyborem.
Plusy i minusy wiatraków poziomych:
Plusy:
- Wyższa efektywność w mocnych, stałych wiatrach (40-50% sprawności).
- Popularne i dobrze udokumentowane rozwiązania techniczne.
Minusy:
- Większe wymagania przestrzenne.
- Muszą być ustawione w kierunku wiatru, co wymaga bardziej skomplikowanej instalacji (np. systemów obrotowych).
Wiatraki Pionowe – Ciche i Zwarte
Wiatraki pionowe (VAWT – Vertical Axis Wind Turbine) mają inny design – ich łopaty obracają się wokół pionowej osi, co sprawia, że działają niezależnie od kierunku wiatru. To świetne rozwiązanie na małe działki, bo nie musisz martwić się o ciągłe zmiany kierunku podmuchów. Co więcej, są cichsze i bardziej kompaktowe niż ich poziome odpowiedniki.
Efektywność: Przy tych samych warunkach wietrznych pionowe wiatraki mają nieco niższą efektywność – zazwyczaj osiągają 30-40% sprawności, co oznacza, że przekształcają mniej energii kinetycznej w prąd w porównaniu do poziomych turbin. To jednak nie oznacza, że są złym wyborem – w miejscach o zmiennym lub słabszym wietrze mogą działać stabilniej.
Kiedy wybierać: Wiatrak pionowy najlepiej sprawdzi się w miejscach, gdzie prędkość wiatru wynosi od 3 do 5 m/s (11-18 km/h). Są idealne na działki, gdzie wiatr nie zawsze wieje mocno lub kierunek wiatru często się zmienia.
Plusy i minusy wiatraków pionowych:
Plusy:
- Działają w każdych warunkach wietrznych, niezależnie od kierunku podmuchów.
- Zajmują mniej miejsca i są cichsze.
- Łatwiejsze w instalacji na małych działkach.
Minusy:
- Niższa efektywność niż w przypadku wiatraków poziomych (30-40% sprawności).
- Mniej popularne na rynku, przez co wybór modeli może być bardziej ograniczony.
Co Wybrać?
Wybór między wiatrakiem pionowym a poziomym zależy od warunków na Twojej działce. Jeśli masz otwartą przestrzeń i często wieje tam wiatr z prędkością powyżej 5 m/s, to wiatrak poziomy będzie bardziej efektywnym rozwiązaniem. Z drugiej strony, jeśli wiatr jest zmienny lub słabszy, a Ty potrzebujesz czegoś bardziej kompaktowego, to wiatrak pionowy będzie lepszym wyborem.
Dobrze jest też zainwestować w baterię magazynującą energię, żeby korzystać z prądu, nawet gdy wiatr przestanie wiać.
Kilka Linków do Ciekawych Opracowań
Oto kilka źródeł, które mogą pomóc w zrozumieniu tematu i podjęciu decyzji: